Sowat 200 mense het die eerste Sampi-oesdag in 1967 bygewoon. Net meer as ’n halfeeu later is die Nampo-oesdag die grootste tentoonstelling in sy soort in die Suidelike Halfrond,
Dit het “die drie musketiers van Bloemfontein” bloedsweet gekos om die eerste Sampi-oesdag op die plaas Donkerhoek buite Bloemfontein te reël. Skaars 200 mense het dit op 7 en 8 Junie 1967 bygewoon.
Die drie, mnre. Hannes van Wyk, Moos Haddad en George Stegmann, wou boere en masjinerievervaardigers by mekaar bring. “Daar was ’n wesenlike behoefte om trekkers en werktuie op ’n groter skaal te sien as wanneer slegs een maatskappy sy produkte op jou plaas kom demonstreer,” vertel Van Wyk later.
Die tekens vooraf was belowend. “Ek vertrou dat die oesdag nog eendag wêreldberoemd sal raak – soos die blommefees van Nederland, die Rynfeeste van Duitsland en Windhoek se karnaval,” sê dr. Willie Kotze, die eertydse direkteur van Sampi, ná daardie eerste oesdag.
Die volgende jaar was daar 600 besoekers en daarna het die oesdag vinnig gewild geword. Reeds in 1969 is dit uitgebrei na ander streke – onder meer na Standerton en Ottosdal – en in 1972 is ’n nuwe konsep bedink, naamlik ’n enkele, sentrale “oesdag”, maar wat oor vier of vyf dae sou strek.
Ook dít was in die kol. Die plaas Marthaville naby Bothaville in die Vrystaat is in 1974 as heeltydse oesdagterrein bekom omdat ongeveer 80% van die destydse mielieproduksiegebied binne ’n radius van 160 km vanaf
Bothaville geleë is.
Vandag is die Nampo-oesdag die grootste tentoonstelling in sy soort in die Suidelike Halfrond. Dit lok feitlik die hele Suid-Afrikaanse landbougemeenskap. Meer as 80 000 mense besoek dit en die 800 uitstallers kom van so ver as Hongarye, Brasilië, Pakistan en Kanada.
KLEIN BEGIN
Jean le Roux, wat tot 2010 hoof van promosies by Landbouweekblad was, het in 1967 die eerste oesdag in Bloemfontein bygewoon – en nóg 28 daarna – en onthou die beginjare só: “Die klem was baie meer op demonstrasies van werktuie, wat later jare beëindig is. Dit is ook onmoontlik om die eerste oesdae met vandag s’n te vergelyk. Alles het gegroei, maar dit beteken nie dat die oesdag in die verlede nie ook indrukwekkend was nie.”
Charl van Rooyen, ’n assistentredakteur van Landbouweekblad, het nooit gedink die oesdag sou só groot word nie. “Toe ek Nampo vir die eerste keer in 1974 as joernalis van Volksblad begin bywoon het, kon jy die terrein in een dag verken. Nou duur dit vier dae vir my en twee kollegas om elkeen ’n derde van die terrein te fynkam vir nuwe toerusting,” vertel hy.
In 1980 het Sampi en Samso saamgesmelt en die Nasionale Mielieprodusente-organisasie (Nampo) gevorm. In die bykans 20 jaar daarna het die Nampo-oesdag tot een van die bekendste Suid-Afrikaanse landbouhandelsmerke ontwikkel.
VERMAAK
“Die oesdag is een van daardie gebeurtenisse wat ’n mens nie durf misloop nie,” sê mnr. Japie Grobler, voorsitter van Nampo in 1996. “Oor dié paar dae is dit waar alles op die gebied van die landbou gebeur.” Volgens mnr. Giel van Zyl, voormalige hoofbestuurder van Nampo én Graan SA, is die oesdagprojek meer as net dié inkopieplek vir boere, dit skep ook samehorigheid onder graanboere. Dit was darem nie alles werk en geen tyd vir speel nie. Die Landman (voorganger van die tydskrif SA Graan/Grain) van 1974 berig: “Vir die aande is daar vuurwarm vermaak. Dit sluit in ’n verskeidenheidskonsert, ’n kabaretvertoning en ’n oesdagbal.” Van Zyl onthou hoe daar ná afloop van die vroegste oesdae se verrigtinge in ’n tent tot ligdag só gedans en jolyt gehou is “dat selfs die tent byna in die stof gebyt het”.
IETS VIR ALMAL
Die Nampo-oesdag het drie doelwitte, sê mnr. Jannie de Villiers, vorige uitvoerende hoof van Graan SA. Eerstens help dit boere om meer volhoubaar te boer en groter wins te toon. Die jongste tegnologie word op een plek gewys sodat boere dit met mekaar kan vergelyk.
Dan is Nampo ’n geleentheid om netwerke te bou. Boere kan met mekaar praat. Leiers kan aan debatte deelneem. Die sektor kan probleme oplos en sy waardes vestig en uitdra.
Derdens is dit ook dié groot jaarlikse geleentheid om die landbou se beeld te bou. “Ons wil veral vir nie-landbouers wys hoe voedselsekerheid lyk. Dit wys op ’n baie fisieke manier hoe voedsel geproduseer word en wat dit kos om dit te kan doen,” sê De Villiers.
“Graan SA droom ook dat meer van die beleidmakers en politici Nampo kom besoek om hulself te vergewis waaroor hulle daagliks besluite moet neem.”
Wat in 1967 begin is as ’n geleentheid vir mielieboere om toerusting op een plek teen mekaar op te weeg, het gegroei tot ’n landbouhandelskou van internasionale formaat, waar jy van massawaens en stropers tot veehantering- en lugbespuiting-toerusting kan sien.
In 2016 het die uitstallersarea van Nampo-park 187 690 m2 beslaan. Daarvan is 17 060 m2 binnenshuis.
“Die oesdag is lankal nie meer net op die graanbedryf gefokus nie,” sê De Villiers.
“Ons verwag dat meer en meer diversifikasie deel van die toekoms sal uitmaak.”
Wild en vliegtuie word in 2014 in twee nuwe uitstallersafdelings gevestig. Die telersgenootskappe van 32 bees-, tien skaap-, ses bok-, twee perderasse en ’n varkras stal jaarliks uit.
“Graan SA se Nampo-oesdag maak ’n ander wêreld vir ’n mens oop,” sê mnr. Cobus van Coller, oesdagvoorsitter in 2012. “’n Boer se behoefte en fokus op sy plaas is elke jaar anders en onder hierdie groot oesdagsambreel is daar iets om elkeen se spesifieke behoefte te bevredig.
“Die oesdag spreek tot die breë publiek as verbruikers van ons landbouprodukte. Dit spreek tot alle produsente in ons land. Dit spreek tot besluitnemers in regeringskringe en die bedryf. Dit spreek selfs tot die internasionale arena en die groeiende belangstelling uit die buiteland bevestig dit.”
The future of agriculture: a new generation - Nampo 2022
Solank die uitstallers waarde kan toevoeg tot elke boerdery, sal boere die oesdag bly bywoon.
“Suid-Afrika se boere staan in die wêreld bekend dat hulle die maklikste na nuwe tegnologie oorslaan. Dit het te doen met die feit dat winsmarges klein is en daar byna geen ondersteuning van die staat vir die landbou is nie. ‘ ’n Boer maak ’n plan’ is die gene wat dit aandryf. Die winsgewendheid van die landbou is onder groot druk en dit beïnvloed die mate waartoe nuwe aankope en beleggings plaasvind.”
Uitstallers sal aanhou kom solank daar flink sake gedoen word. Uitstallers sal al hoe meer hul produk aan voornemende kopers wil demonstreer en wys hoe dit die boer se wins kan verhoog.
“Graan SA se knelpunt is om die infrastruktuur – water, krag en riool – op die terrein in stand te hou en só uit te brei dat ons meer besoekers kan huisves.” Die blyplek in die omgewing bly ’n beperking, asook die toegangsroetes tot Nampopark. Die vrye mark en winsgewendheid bly die dryfveer vir boere en vir uitstallers.
INTERNASIONALE DEELNAME
“Talle lande sien Suid Afrika as ’n deurgang om sakebelange in Afrika te vestig .Die oesdag bied ’n geleentheid om vennootskappe aan te gaan.” Veral in die laaste dekade het internasionale belangstelling sterk gegroei:
’n Afvaardiging van Argentinië het in 2008 die eerste keer aan die oesdag deelgeneem. Dit ontwikkel tot ’n Argentynse paviljoen.
Sowat vyf Amerikaanse uitstallers neem sedert 2010 deel en produkte uit Australië word ook ten toon gestel.
Vanaf 2011 kom besoekersgroepe uit Afrika.
Teen 2012 vorm gesamentlike uitstallings vanuit Amerika en Argentinië deel van die oorsese uitstallers, met individuele uitstallers uit Pakistan, Brasilië, Italië en Denemarke. Meer as 45 internasionale uitstallers is teen 2013 by die oesdag betrokke.
In 2014 het internasionale afvaardigings uit Amerika, Argentinië, Brasilië, Denemarke, Frankryk, Hongarye, Italië, Israel, Indië, Kanada, die
Oekraïne, China en verskeie Afrikalande die oesdag besoek.
BOEREPLANNE
In 2018 het Landbouweekblad, Omnia en Graan SA nuwe lewe in die Boerepatent-kompetisie geblaas. Die tydskrif se weeklikse Boereplan-artikel dien nou as redaksionele aanloop daarvoor en dek alles van planne vir ’n ontsoutingsaanleg en ondergrondse besproeiingstelsel tot ’n elektriese kragvoermenger en afstandbeheerde wildvangnet.
“Die Boereplan-kompetisie is ’n wonderlike instelling op die oesdag,” sê Chris Burgess, redakteur van Landbouweekblad. “Om heeltyd planne te beraam, is immers wat boere enig in hul soort maak.”
NAMPO KAAP
In September 2018 het Graan SA die eerste Nampo Kaap by Bredasdorp aangebied. Altesame 16 000 skougangers het dié Overbergse landbouskou se vee-uitstallings, skeerdemonstrasies, wolboerprogram en jeugskou bygewoon.
Die tentoonstelling as ’n projek deur die gemeenskap, vir die gemeenskap en voorspel dat dit ’n hoogtepunt op die Kaapse landboukalender gaan word. “Die aanbied van ’n Nampo-landbouskou in die Kaap stel ook produsente wat weens seisoenale boerderyverpligtinge nie die Nampo-oesdag op Bothaville kan bywoon nie, in staat om ’n soortgelyke gebeurtenis op hul drumpel te ervaar.
Dr Tobias Doyer
Dr Tobias Doyer as our new CEO and his first Nampo. His exceptional leadership skills, strategic acumen and in-depth industry knowledge position him as the ideal choice to lead the Grain SA Group. We have full confidence in his ability to guide the company towards even greater accomplishments in the future,
Doyer obtained his doctorate in agricultural economics at the University of Pretoria and is a certified director at the Institute of Directors in South Africa.
He started his career as a lecturer in agricultural economics at the University of Pretoria, and spent the past 10 years serving, among others, as the operations strategy delivery and regional executive for Sanlam’s Pan Africa General Insurance division, overseeing strategy delivery and serving as director on the boards of Sanlam’s Anglophone Africa businesses.
He also spent time in Lusaka, Zambia, as the managing director of the University of Africa in Zambia.
Tobias’s vision for Grain SA centres around the positive contribution of the sector on civil society and South Africa as a whole. “The South African grain, rural and political environment is constantly changing, and it is imperative for us to inspire and make things happen.
I am looking forward to my return to the sector and the road ahead,” Tobias said in a statement.
Van klein oesdag tot wêreld klas skou- Nampo 2023
As the world progresses into the digital era, the agricultural sector in South Africa stands at the brink of a transformative journey. With technology rapidly integrating into every facet of our lives, the relevance of agriculture in a digital age cannot be overstated.
And NAMPO 2024, the 56th presentation of the Harvest Day from 14 - 17 May 2024 is geared to showcase the newest trends and developments on offer! The NAMPO Harvest Day has, since its inception, taken the lead to display agricultural innovation on a one stop platform in South Africa.
The theme “Agriculture in a Digital Age” echo South African producers who are increasingly recognising the significance of connectivity in driving efficiency, sustainability, and prosperity in farming practices. Harnessing the power of digital tools and platforms, farmers are unlocking unprecedented opportunities to enhance productivity, optimise resource utilisation, and improve livelihoods.
In a landscape where connectivity is becoming an ever-present reality, South African farmers are leveraging digital solutions to overcome traditional challenges and drive their operations forward. From remote rural communities to the traditional farming districts, the adoption of digital technologies is revolutionising agricultural practices, making them more resilient and adaptive to the evolving demands of the market and the environment.
“NAMPO plays an important role in connecting the agricultural sector by offering producers a one-stop environment to interact and do business with small and large businesses and relevant role players. The South African agricultural community realise that staying connected is not just a luxury, but necessity for growth in today’s competitive Agri-landscape. NAMPO is the trade show that offer producers a platform to access information and interact with services and products on offer related to production, machinery, food-processing, inputs, precision agriculture and financial solutions.” Dr Dirk Strydom, Grain SA’s Head of NAMPO, Marketing & Research Development said.
What’s New
NAMPO has installed three 500kVA generators, which adding to the existing 300kVA capacity, will supply enough electricity to comply with the demand during the NAMPO Harvest Day. Many exhibitors are upgrading and expanding their exhibition offerings and the newly added Midas Hall on the south-eastern side of the park added an additional 60 indoor exhibitors.
NAMPO’s food offering has increased, and visitors can look forward to a brand-new food experience offered by the Syngenta Boerekos Plaaskombuis. The food court will be offering mouth-watering dishes ranging from an extra-large Prego steak rolls to delicious Nachos, sweet and sour Lamb riblets, deliciously soft Butter Chicken sosaties and grilled beef brisket flatbreads. The regular NAMPO food stalls have even more to offer and benefit school, churches, and non-profit community organisations. The exclusive restaurant, which opened in 2023 to offer exhibitors the opportunity to reserve tables for client discussions, will be operational again in the Fanie Ferreira Hall.
The kykNET Women’s Programme moves back to its original spot by the tea garden and promises fun-packed mornings filled with local television celebrities and couch talks with your kykNet favourites. Visitors can expect a whole new sensory experience leading to the Women’s programme through the Starke Ayres herb garden and the newly established children’s play park will provide a safe space for clamber fun and play under supervision.
The NAMPO App now offer visitors better access to exhibitors and their locations with the park layout at their fingertips. Through the NAMPO App, visitors can bookmark events, browse, and bookmark exhibitions to visit, take 3D-virutal tours of the park and find their way to any stand through the navigation function.
The 2024 Farmer’s Patent Competition with Omnia & Landbouweekblad introduced a new category in the school’s section for any learners or students enrolled in an educational institution. This exhibition not to be missed boasts inventions in five other categories, including new; modified; tools; house and garden and an open category.
Old Favourites
Traditional NAMPO favourites still fill up the days, including the popular 4x4 vehicle demonstrations on the Standard Bank 4x4-track and the African Group Lubricants Adventure Track for side-by-side, motorcycle, and quad trails. The seed plots on the eastern side of the park, offer a view of grain and feed crops and grass varieties of SA’s leading seed companies.
The Nation in Conversation popular discussion forum bring together role players in the agricultural sector to reflect on locally and international topics and is filmed during NAMPO, with the discussions live-streamed on various platforms.
The livestock division, include cattle, sheep, pig, and goats, represent almost 100% of the large- and small-stock breeds with a daily pedigree livestock parade programme scheduled in the TAU Animal Feeds Livestock Arena where biosecurity and protocols will be applied.
Getting around
Navigating the expansive grounds of NAMPO Park is made easier through various transportation options. OFM, NAMPO’s official media partner, will broadcast live from NAMPO Park, featuring a dedicated Agri hour and providing traffic updates throughout the day to ensure safe travel for listeners. The "Mieliehop" shuttle service operates daily between NAMPO Park and Bothaville, offering long-distance shuttles from OR Tambo airport and surrounding towns. Century Avionics's airport lounge welcomes air travellers to the northern side of the park, with a shuttle service available to Gate 3. Additionally, visitors can hop on one of the nine tractor trailers traversing different routes across the grounds, to help visitors move between different exhibitions and providing relief for tired feet through designated shuttle stops and schedules.
Get your tickets Online!
Tickets are available from TicketPro (www.ticketpros.co.za) from the beginning of April 2024 with discounted entry fees when purchasing online. Gates open at 07:00 and close at 17:00. Route directions as well as details on the private air strip are available from the website and the NAMPO App. No pets, bicycles, self-propelled carts, or motorcycles will be permitted on the premises. Visitors can use the transport carts moving along three different routes on the grounds throughout the day at no charge.
“NAMPO Harvest Day is still a not-to-be-missed highlight on the South African agricultural calendar. This unique platform facilitates peer-to-peer knowledge sharing, collaboration, and networking among farmers, researchers, and agricultural experts. South African producers can exchange ideas, learn from each other's experiences, strengthen friendships, and collectively address common challenges, all in one place”, Strydom concluded.
NAMPO 2024 icons and artwork will be available for download on the website. For more information, visit the website at www.nampo.co.za or download the NAMPO app from your preferred online store.
NASKRIF
Dis was 'n voorreg om deel te kos wees van die eerste dae van Nampo in die laat sewentig jare en daarna elke jaar die Oesdag te kon bywoon as landbouer. Ons landbouers en uitstallers en besoekers bring vandag hulde aan almal wat deur die jare hard gewerk het aan hierdie droom. Suid Afrika se landbouers is van die beste in die wereld en ons gee hulle alle eer - Geniet 2023 Nampo - Ons wens GraanSA en Nampo 2023 net die beste toe- mag dit weereens 'n sukses wees en mag ons landbouers en hulle gesinne die jaarlikse instelling geniet- Ons wens ons uitstallers net die beste toe en ons hoop dat goeie besigheid weereens gedoen gaan word. Ons span sal die geleentheid besoek die 17de Mei oppad na die Wes Kaap.
CRA MEDIA Pretoria
NATION IN CONVERSATION @ NAMPO HARVEST DAY 2024
Tuesday - 14 May 2024 |
09:00 The bigger picture: Strategies for resilience and adaptation. BOOK HERE |
Wednesday - 15 May 2024 |
SESSION 1: 09:00 Optimising farmer support services BOOK HERE SESSION 2: 13:00 Elections and agriculture: impact and expectations. BOOK HERE |
Thursday - 16 May 2024 |
SESSION 1: 09:00 Collaborative solutions in times of adversity. BOOK HERE SESSION 2: 13:00 Commitment and impact: making a difference in South Africa. |